فلوراید آب از جمله فاکتورهای بسیار مهم در تعیین پاکی آب میباشد. فلوراید از جمله عناصر خطرناکی میباشد که انتقال بیش از حد آن به بدن باعث بروز عوارض جبران ناپذیری می‌گردد. فناوری های بکار گرفته شده در دستگاه تصفیه آب، خصوصا اسمز معکوس، یک روش کارآمد برای کاهش آلاینده های آلی و غیر آلی و تنظیم میزان Fluoride آب آشامیدنی میباشد.
فهرست مطالب
اثر دستگاه تصفیه آب خانگی بر میزان فلوراید
در پی آلودگی بیش از حد آب آشامیدنی، استفاده از دستگاه تصفیه آب خانگی نیز در طی چند سال گذشته افزایش یافته است. در میان انواع دستگاه های تصفیه آب خانگی موجود در کشورمان، تصفیه آب اسمز معکوس (RO) بیشترین سهم را در صنعت تصفیه آب خانگی (39٪) داشته است. فرآیند RO از نظر فیلتر کردن آلاینده هایی نظیر فلوراید آب، خصوصا در مناطقی که آب به شدت آلوده است، کارآمد میباشد.
البته لازم به ذکر است که قرار دادن آب آشامیدنی در معرض فیلتراسیون بیشتر اسمز معکوس، امکان دارد میزان فلوراید آب را به یک سطح غیر قابل قبولی کاهش دهد. برای همین منظور مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان فیلتر آب خانگی RO طراحی شده است.
تاثیر انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در مقدار Fluoride
همانطور که میدانید دستگاه تصفیه آب توسط برندهای مختلفی با طرح های گوناگونی ساخته می‌شود. در ساخت این دستگاه ها از تکنولوژی های متفاوتی استفاده می‌شود که میتواند تاثیر بسزایی در تصفیه آب داشته باشد. استفاده از دستگاه تصفیه آب باتوجه به افزایش میزان آلودگی آب ها، به یک امر ضروری تبدیل شده است. این دستگاه ها با توجه به فناوری که به منظور تصفیه آب استفاده میکنند، به سه گروه مختلف تقسیم می‌شوند:
- انواع دستگاه تصفیه آب فیلتراسیون
- دستگاه تصفیه آب با استفاده از تابش UV
- سیستم‌های تبادل یونی
هدف این بررسی این بود که، مشخص شود آیا سیستم‌های داخلی تصفیه آب می‌توانند علاوه بر فیلتر کردن یون های سنگین و سایر ذرات ناخواسته از آب، مواد ضروری مانند میزان فلوراید آب را حذف کنند. همانطور که گفته شد، دستگاه های تصفیه آب مختلفی در بازار وجود دارند. هر کدام از برندهای دستگاه تصفیه آب زیر قادر هستند با فیلتر های مخصوصشان Fluoride را کاهش دهند:
- دستگاه تصفیه آب سی سی کا CCK با فیلتر سرامیکی و سرامیکی کربنی؛ فیلترهای TRX-TS DLM، کره‌ای
- تصفیه آب الکوثر Alkusar با فیلترهای خاص PRB50-IN، آمریکایی
- دستگاه تصفیه آب سافت واتر Soft Water از طریق فیلترهای سرامیکی؛ فیلترهای سری Alpine TJ و W9332420، امریکایی
- تصفیه آب آکوافرش Aquafresh با فیلتر الیافی و فیلترهای کارتریجی قابل شستشوی پلیسه‌دار، K5520، امریکایی
- دستگاه تصفیه آب پیوریکام Puricom بواسطه فیلترهای خاص، کره‌ای
- تصفیه آب واتر سیف Water Safe با فیلتر کربن پودری و فیلتر کربن بلاک ، استرالیا
تاثیر فرآیند اسمز معکوس بر میزان فلوراید آب
در پی تحقیقاتی که در شهر اهواز کشورمان صورت گرفته مشخص شده که استفاده از فیلترهای RO به طور قابل ملاحظه‌ای میزان فلوراید موجود در آب را کم کرده است. این میزان توسط سیستم های مختلف تصفیه RO از ۰.۲۷۰ تا ۰.۴۵۷ ppm (50.37٪ -۸۴.۶۲٪) متفاوت بود. درواقع فیلترهای ممبران با کنترل کننده جامد محلول کل (TDS) ظرفیت حذف فلوراید بیشتری را نشان دادند. زمانی که آب لوله کشی تحت تصفیه‌ی سیستم های تصفیه آب (مانند دستگاه تصفیه آب خانگی) قرار می‌گیرد، Fluoride به میزان قابل توجهی زیر سطح مطلوب کاهش داده می‌شود.
کاهش فلوراید در آب
در ادامه تحقیقی که صورت گرفته، ابتدا میانگین غلظت فلوراید قبل و بعد از فیلتراسیون آب با RO سپس اختلاف میانگین غلظت ها و در آخر درصد کاهش برای هر یک از گروه های آزمایشی تعیین شد. بر این اساس غلظت پایه قبل از فیلتراسیون RO فلوراید آب در محدوده 0.54-0.53 ppm جاصل شده بود.
در مطالعه حاضر، تمام نمونه های آب پس از عبور از فیلترهای مختلف RO، در محتوای فلوراید در محدوده 0.270-0.457 ppm کاهش نشان داد. همچنین، میانگین اختلاف در حذف Fluoride فیلترهای اسمز معکوس عمدتا برای اصلاح یا حذف ناخالصی های موجود در آب بکار گرفته می‌شوند.
سیستم تصفیه آب اسمز معکوس به دلیل افزایش محبوبیت در ایران و مزایای خاص آن نسبت به دیگر روش های تصفیه آب مانند کنترل کننده TDS، تضمین ثابت کیفیت آب، طول عمر زیاد غشاها و تداخل کم یا زیاد با استقبال زیادی روبرو شد. این روش قادر است 99 درصد از ناخالصی های موجود در آب را از بین ببرد.
در این تحقیق مشخص شد که میزان فلوراید آب آشامیدنی عمومی در محدوده 0.53-0.54 ppm است که بسیار کمتر از سطح توصیه شده (1-1.5 ppm) است. اقدامات بالادستی برای تنظیم غلظت فلوراید در آب آشامیدنی لازم است، زیرا تأمین میزان فلوراید آب به بدن از طریق آب نقش اساسی در کنترل پوسیدگی دندان و استخوان سازی استخوانها برای هم مردم دارد.
لازم به ذکر است که پوسیدگی دندان از مشکلات مهم بهداشت عمومی است. طی چند دهه گذشته، در کشور شاهد روند افزایش میزان پوسیدگی دندان بوده‌ایم. حدود 40٪ – 45٪ از جمعیت ایران از پوسیدگی دندان رنج می‌برند.
